Рэпартаж з майстэрні Ірыны Бельскай “КРАСИВО ДОМА”

Чытачы ALOVAK пэўна добра ведаюць творчага чалавека, у якога мы ўзялі (і не маглі не ўзяць!) інтэрв’ю. Бо гэта адна з стваральніц нашага часопіса – выдатная мастачка, таленавіты дызайнер і вялікая аптымістка Ірына БЕЛЬСКАЯ. Наша гутарка атрымалася як лепшыя лекі ад восеньскай маркоты – атрымліваем асалоду!

Тэкст падрыхтавала: Кацярына Буто
Фота: Святлана Варашылава

Пра сыход з офіса і працу на сябе

– Раскажы, як ты наважылася сысці ў вольнае плаванне?

Пасля заканчэння ўніверсітэта я 8 гадоў працавала дызайнерам у офісным рэжыме. Гэта быў вельмі каштоўны досвед і выдатны старт у развіцці густу і разуменні дызайну. Пасля таго, як я сышла з апошняй працы, нейкі час працягвала займацца дызайнам у якасці індывідуальнага прадпрымальніка. Працавала з кліентамі, давала аб’явы аб паслугах, вяла бухгалтэрыю, падпісвала дагаворы. Я стварала дызайн упакоўкі, разнастайныя паліграфічныя макеты.

Паступова, з развіццём маёй рамеснай справы, я стала браць усё менш замоў, у выніку цалкам аддалася сваёй асноўнай дзейнасці – стварэнню інтэр’ерных вырабаў у майстэрні «КРАСИВО ДОМА». Можна сказаць, што ручная творчасць выцесніла камп’ютарную. Па офіснай працы не сумую – усё перакрывае магчымасць працаваць без рамак і абмежаванняў у ідэях і распараджэнні часам.

– Працаваць на сябе – наколькі складана ці лёгка табе гэта даецца?

Я настолькі спазнала смак, што і не ўяўляю цяпер сваё жыццё ў офісным фармаце. Гэта асаблівае задавальненне – распараджацца самой сваім часам. Я магу сама рэгуляваць сваю дзейнасць у залежнасці ад загрузкі, жаданняў, самаадчування, надвор’я, іншых фактараў. Магу зладзіць сабе выходны, а магу працаваць звышурочна, не пакладаючы рук. І што для мяне вельмі важна – я магу пераключацца паміж рознымі справамі на працягу працоўнага дня. Так дні выходзяць насычанымі і разнастайнымі.

Гэта асаблівае задавальненне – распараджацца самой сваім часам.

Пра адукацыю

– Ты па адукацыі культуролаг-менеджар. Не шкадуеш, што ў свой час не пайшла вучыцца ў мастацкім кірунку?

Доўгі час у мяне былі сумневы з гэтай нагоды. «А вось каб я вучылася на мастацкім, то, магчыма, я зараз …” I гэтыя думкі толькі раздзіралі душу, не даючы ўпэўненасці і аптымізму. Потым я зразумела, што гэта мой уласны шлях развіцця. І зараз нават лічу, што ў мяне ёсць свая мастацкая адукацыя: яна склалася за шмат гадоў маёй творчай дзейнасці, склалася і працягвае складвацца па крупінках, дзякуючы наведванню майстар-класаў, курсаў, прачытаным кнігам, артыкулам, наведаным музеям, «нагледжанасці». З-за недаатрыманых акадэмічных мастацкіх ведаў у мяне да іх вялікая цікавасць і цяга. І, як вынік, здабытыя мною, а не паднесеныя веды набываюць для мяне вялікую каштоўнасць. На жаль, вышэйшая мастацкая адукацыя не гарантуе паспяховасці ў творчай сферы.

У любым выпадку мая сённяшняя дзейнасць, мае вобразы і ідэі – гэта мая асабістая дарога развіцця, якая і заключаецца ў іншай адукацыі, у працы дызайнерам, у асабістых творчых пошуках, і ў нейкай ступені складаецца з таго, што я не ведала, як трэба і як правільна.

Потым я зразумела, што гэта мой уласны шлях развіцця. І зараз нават лічу, што ў мяне ёсць свая мастацкая адукацыя

– А ці зможаш успомніць усе курсы, гурткі і МК, якія ты наведвала?

О так. Паспрабую ў храналагічным парадку: дзіцячы гурток керамікі, стварэнне штучных кветак, батык, жывапіс і графіка, фотакурсы, лозапляценне, кераміка і ганчарная справа, дэкаратыўны роспіс, праца з гіпсам, дызайн інтэр’еру, сталярная справа, разьба па дрэве, такарная справа. Мабыць, на нешта ўсё ж забылася 🙂

Пра напрамкі ў творчасці

– Ты пачынала свой «ручны» шлях з керамікі і гіпсу, а прыйшла да дрэва. Як гэта адбылося?

З дзяцінства мяне цягнула ствараць штосьці сваімі рукамі. Пасля таго, як пачала займацца керамікай, задумалася пра ўласную печ для абпалу. А пакуль марыла і хадзіла на заняткі, паралельна адкрыла для сябе гіпс і разьбу па ім. Уласна кажучы, мае першыя фігуркі ў набліжаным да цяперашняга стылю былі з гіпсу. Калі ўдзельнічала ў першым сваім кірмашы, ад шматлікіх наведвальнікаў я пачула, што мае працы быццам драўляныя. І летам я паспрабавала выпілаваць што-небудзь з дрэва. Я жыву ў прыватным доме, і пасля будаўніцтва ў нас засталіся абрэзкі дошак. Знайшоўшы іх у двары пад падстрэшкам, тут жа выпілавала свайго першага драўлянага анёла. І мне спадабалася! Так дрэва стала пранікаць у маё жыццё ўсё больш.

-Але пры гэтым ты выкарыстоўваеш і іншыя матэрыялы ў сваёй творчасці?

Уся мая творчасць – гэта велізарны водгук, парыў маёй душы, з чым бы я не працавала. Мне б хацелася больш часу ўдзяляць іншым матэрыялам, у прыватнасці гліне, і сумяшчаць кераміку з дрэвам. Але я дазваляю матэрыялу і творчасці кіраваць сабой.

Але я дазваляю матэрыялу і творчасці кіраваць сабой.

-Якія складанасці ў працы з дрэвам?

А я нават не магу нічога канкрэтнага назваць… Ну, палец, бывае, парэжаш пры разьбе –заклеіш і працуеш далей. Рукі могуць стаміцца ??пілаваць – пераключаешся на роспіс. Усе гэтыя цяжкасці вырашальныя. Для мяне галоўнае, каб быў матэрыял, а інструмент знаходзіўся ў працоўным стане.

Думаю, самае важнае ў любой дзейнасці з любым матэрыялам – пасябраваць з ім, адчуць. Праз 6 гадоў працы з дрэвам мне здаецца, у нас атрымалася добрае сяброўства. Я дазваляю дрэву быць дрэвам. Я не ўтаймоўваю дрэва. Не. Я люблю дрэва.

-Раскажы пра ролю малявання і жывапісу ў сваёй творчасці.

Гэта такая ж неад’емная частка маёй душы. Гэта як быццам мой спосаб адпачынку і пераключэння. Калі ўзнікаюць моцныя парывы ??маляваць, іх не суняць – саджуся і малюю. Ілюстрацыі потым становяцца паштоўкамі, а карціны, здараецца, трапляюць на выставы, знаходзяць сабе дом, альбо жывуць у мяне.

Пра творчы працэс

– Як ты плануеш свой час для працы, як знаходзіш магчымасці адпачываць?

Часцяком працэс фарміруюць бліжэйшы кірмаш ці замовы, калі ёсць канкрэтныя даты, тэрміны. Калі няма ні таго, ні другога, я магу ўвасабляць свае ідэі з нататніка, і гэта вельмі прыемна. Маю ўвагу наогул лёгка можа нешта адцягнуць, і мне патрэбна гэта адцягненне для плённай працы. Папілавала, паліла кветкі, пашліфавала, карціну пачала маляваць, потым планы склала, адказала на лісты і запыты, запакавала пасылку, прыгатавала вячэру, сустрэлася з сябрамі… Ці ўвогуле нічога не раблю, хоць апошняе мне даецца з цяжкасцю. Я люблю дзейнасць і доўга не магу без справы, мне падабаецца адчуваць рух наперад.

– Што думаеш наконт дэлегавання хаця б часткі сваёй працы?

Мінімальнае дэлегаванне ў мяне ёсць. Я заказваю рамы і падносы. Потым іх для сваіх работ дапрацоўваю, падразаю. Частку пасылак адвозіць муж у транспартную кампанію – гэта таксама палягчае маю працу.

Стварэнне формы вырабаў і роспіс не магу перадаручыць. Усё ж мая мэта – не вялікі паток вытворчасці вырабаў, а свае аўтарскія асобнікі. Таму пакуль бачу сэнс укладвацца ў абсталяванне, станкі для палягчэння фізічнай працы.

Усё ж мая мэта – не вялікі паток вытворчасці вырабаў, а свае аўтарскія асобнікі.

– Многія майстры з часам адмаўляюцца ад працы на замову і выстаўляюць на продаж толькі гатовыя вырабы. Што думаеш пра гэта?

Вельмі разумею іх і сама скараціла да мінімуму працу на замову. У гэтым суцэльнае развіццё, творчасць і незалежнасць, на мой погляд.

– Якія замовы ты ніколі не возьмешся выконваць?

Ніколі не вазьмуся за ўвасабленне не сваёй ідэі. Гэта для мяне непрымальна.

Аб прасоўванні анлайн і афлайн

– Без прасоўвання ў нашы дні нікуды, ці згодная ты? Як у цябе ідуць справы з гэтым?

Зараз я ўжо закатваю вочы, калі бачу слова «прасоўванне». Занадта шмат дакучлівай інфармацыі пра яго. Вядома, гэта ўсё важна для творчага чалавека. Хочацца, каб працы бачыў увесь свет, балазе зараз ёсць такая магчымасць. І добра б было разбірацца і разумець, як гэта працуе. Але ў пагоні за лайкамі можна страціць творчасць, спакой. Я за прасоўванне ад душы. Проста шчыра рабі сваю справу і рэгулярна дзяліся з падпісчыкамі – вось як мне хочацца, каб гэта працавала. І мне здаецца, у мяне менавіта так і атрымліваецца. Я выкладваю фота і раблю гэта па загадзе сэрца – мне ёсць, што паказаць, і чым падзяліцца.

Я за прасоўванне ад душы. Проста шчыра рабі сваю справу і рэгулярна дзяліся з падпісчыкамі – вось як мне хочацца, каб гэта працавала.

– Як увогуле патэнцыйныя замоўцы і пакупнікі могуць даведацца пра Ірыну Бельскую?

У асноўным праз Інстаграм і кірмашы. Нядаўна пра мяне была нататка ў газеце майго дзяцінства, эфір на радыё і невялікі ролік па ТБ – мабыць і адтуль хтосьці даведаўся пра Ірыну Бельскую. А вось зараз хтосьці пазнаёміцца ??са мной праз гэта інтэрв’ю. Вітаю!

– Распавядзі пра выставы-кірмашы: за што любіш, як рыхтуешся да іх?

Кожны кірмаш для мяне – гэта стрэс. Як сам удзел, так і зборы. Але стрэс гэты вельмі прадуктыўны. Дзякуючы кірмашам я ствараю шмат вырабаў, якія не стварыла б у такой колькасці па-за такога мерапрыемства. Плюс кірмашоў – пакупнік або знаток можа ўбачыць ужывую тое, што бачыў у Інстаграм на фота, па якім часцяком складана ўявіць сабе памер, аб’ём і «жвавасць» працы. І мне прыемна развіртуалізавацца са сваімі падпісчыкамі, бачыць іх усмешкі, чуць цёплыя водгукі пра мае працы. Гэта зараджае і акрыляе.

– Ты разглядаеш магчымасць «выхаду» на замежных пакупнікоў з дапамогай таго ж Etsy?

Перыядычна я пра гэта думаю і разумею, што гэтаму трэба прысвяціць вялікую частку свайго часу, каб разабрацца і выстаўляць свае працы, камунікаваць з пакупнікамі. Вось як раз гэта я б з задавальненнем дэлегавала камусьці. Але мець мноства крыніц рэалізацыі для мяне пакуль было б напружана. Я не гатовая зараз марнаваць шмат часу на адсочванне ўсіх сацсетак і пляцовак, дзе можна выстаўляць працы. Магчыма, у будучыні нешта зменіцца.

Пра майстэрню

– Працаваць дома і ў майстэрні – у чым розніца?

Я зусім нядаўна пераехала ў сваю майстэрню, і мне ёсць, з чым параўнаць. Асобная прастора – гэта, вядома, неверагодна цудоўна. Цяпер я выходжу з дому, спускаюся па лесвічцы, праходжу крокаў 10, падымаюся па іншай лесвічцы – і я на працы. Раней жа было так: дзе ўставала, там і працавала. Але тым не менш праца дома магчымая – нішто не павінна спыняць творчыя парывы, трэба знаходзіць рашэнне. Хай гэта будзе кут у кватэры, але ваш!

Свая майстэрня – узнагарода ад «КРАСИВО ДОМА» для мяне. Гэта стала магчымым праз 5 гадоў маёй дзейнасці. Для мяне гэта паказальны вынік развіцця.

Свая майстэрня – узнагарода ад «КРАСИВО ДОМА» для мяне. Гэта стала магчымым праз 5 гадоў маёй дзейнасці.

– Раскажы пра сваю майстэрню. Як ты прыйшла да яе і як будавала?

У нас была старая гаспадарчая пабудова, якую мы з мужам знеслі, і ён, хоць і не хутка, але сваімі рукамі пабудаваў на гэтым месцы майстэрню для мяне. Муж – праграміст, да гэтага ніколі нічога не будаваў, ганаруся ім.

Майстэрня выйшла менавіта такая, якая ёсць цяпер, з-за шэрагу абмежаванняў і правілаў будаўніцтва ў прыватным сектары горада. Трэба было ўлічваць адлегласць ад суседзяў, патрэбу ў лесвіцы, абмежаваны метраж пабудовы, наяўнасць суседскіх будынкаў… Памер майстэрні павінен быў быць не большы, чым у старой пабудовы, таму будавалі ў два паверхі. Размяшчэнне суседзяў вызначыла нахіл даху (аднасхільны). З-за неабходнасці ў знешняй лесвіцы з’явілася тэраса. Вось так, адно да аднаго, і склалася ўсё.

Я ведала, што абавязкова павінна быць унутры: вада (рукамыйнік і прыбіральня), шафа, канапа з матрацаў, вялікая стальніца каля акна і бібліятэчная шафа – гэта тое, што на стадыі мары я хацела размясціць. Я вельмі задаволеная сваёй майстэрняй, мне ў ёй вельмі добра і камфортна тварыць.

Пра месца жыхарства і прыгажосць дома

– Як уплывае на тваю творчасць месца, у якім ты жывеш? Маю на ўвазе і лакальнае канкрэтнае месца, і больш глабальна – родную краіну.

Прыватны дом дае неверагоднае адчуванне свабоды творчасці, плюс сюды дадалася і свабода ў графіку дня – бяры і рабі. Магчымасць захоўваць дошкі, палены, галінкі пад навесам, праца на вуліцы ў цёплы час года – гэта маё ідэальнае працоўнае месца. Я б сказала, што прыватны дом – гэта пэўны лад жыцця, які адлюстроўваецца ў паводзінах і творчасці.

Я беларуска і мая творчасць беларуская. Калі б я жыла, да прыкладу, у Афрыцы, то хутчэй за ўсё малявала б жырафаў, сланоў і пальмы. А ў мяне наша, роднае – елкі, гусі, каты, лісы. Хоць я і размаўляю па-руску, да мяне часта ў думках прыходзяць беларускія словы, і карціны часцяком я называю на роднай мове. Такія назвы найбольш поўна адлюстроўваюць мае пачуцці і эмоцыі, а раўнасільны рускі аналаг падабраць не атрымліваецца.

Я б сказала, што прыватны дом – гэта пэўны лад жыцця, які адлюстроўваецца ў паводзінах і творчасці.

-А што для цябе “КРАСИВО ДОМА”?

Цяпер для мяне гэта больш, чым назва маёй майстэрні. Я б сказала, гэта лад жыцця, філасофія, мысленне. Як і асобныя паняцці аб прыгажосці і доме.

Дом – гэта не проста памяшканне для жыцця. Гэта месца, дзе жыве душа. Куды вяртаешся, і табе добра, быццам у мамінай калысцы. Дом – гэта не заўсёды і фізічны аб’ект. Ён можа быць нябачным чужому воку. Дом можа абдымаць, суцяшаць, даваць сілы. Я гэта бачу: чым больш укладваем у свой дом, тым больш ён адказвае нам узаемнасцю. Мне добра і прыгожа дома!

А прыгажосць – гэта крытэрый падабенства. Мяне і маіх падпісчыкаў, пакупнікоў аб’ядноўвае агульнае, падобнае ўяўленне пра прыгажосць. Мне прыемна, што ёсць людзі, якія падзяляюць маё «красиво дома».

Пра падтрымку блізкіх, рух наперад і прызванне

– Як блізкія ставяцца да тваёй творчасці? Як яны адрэагавалі, калі ты сышла з працы, і што змянялася ў іх адносінах з цягам часу?

Мне ніхто не ўказваў, як мне паступаць і што рабіць (апошняе ўказанне было пры паступленні, калі мама была катэгарычна супраць мастацкага ўніверсітэта). Мае родныя не моцна ўнікаюць у маю дзейнасць, бачаць, што прыходзяць замоўцы, з мужам ездзім на кірмашы. Пры ўсім гэтым я адчуваю падтрымку і заахвочванне з іх боку. І бачу, што яны ганарацца, калі чытаюць пра мяне нататку ў газеце і глядзяць рэпартаж па тэлевізары.

-Якія парады ты дасі майстрам-пачаткоўцам?

Ісці сваім шляхам, рабіць, што падабаецца, не баяцца, не капіраваць чужыя працы, не красці ідэі, думаць і прыдумляць, развівацца і ўдасканальвацца. І нават у моманты засмучэння і крызісу РАБІЦЬ, не апускаць рукі і ведаць, што гэта часова. Толькі ў руху можна выйсці з цёмнай паласы. Спыніўшыся, можна ў ёй застацца назаўжды.

І нават у моманты засмучэння і крызісу РАБІЦЬ, не апускаць рукі і ведаць, што гэта часова.

-Як знайсці сваё прызванне?

Зараз вельмі шмат увагі надаецца пошуку прызвання. Быццам існуе адзіна правільны варыянт развіцця чалавека, яго прызвання, мэты. А такога, на мой погляд, не існуе. Проста трэба рабіць тое, што ўмееш, да чаго цягне. Рабіць добра і шчыра. Ці гэта ўборка ў хаце, ці праца, творчасць, хобі. Рабі тое, што можаш цяпер – вось маё меркаванне. А то атрымліваецца, ёсць прызванне, а ёсць нейкія няважныя дробныя справы, на якія і разменьвацца не трэба. Ну не – усё важна ў жыцці. І магчыма, у гэты момант самае важнае, што вы можаце зрабіць, – гэта памыць посуд. Галоўнае, не застываць у прастрацыі, а рабіць! Рабіць вялікія, маленькія і вельмі маленькія справы па магчымасцях і сілах гэтага дня і моманту.

І магчыма, у гэты момант самае важнае, што вы можаце зрабіць, – гэта памыць посуд.

Пра натхненне і адпачынак

-Тваё натхненне – гэта працоўны інструмент або пэўны стан душы?

У апошні час мае адносіны да натхнення крыху раздваіліся. З аднаго боку, я не надаю натхненню столькі значэння, каб сесці, нічога не рабіць і чакаць яго прыходу. З іншага боку, я ведаю, што такое быць натхнёнай, калі гараць вочы, і нішто не можа спыніць ад увасаблення ідэі, альбо, як мінімум, ад нататкі, замалёўкі ідэі на будучыню.

Веру, што натхненне можна запрасіць да сябе, сеўшы за аркуш паперы з ручкай і паставіўшы задачу прыдумаць нешта. Можна проста на шпацыр выйсці з запытам і шукаць адказы ў навакольных аб’ектах. Але калі няма пытання – няма і адказу. Часам для натхнення варта напружыць мозг і падумаць, памеркаваць – «раскачагарыць» мазгавую дзейнасць.

– Ці бываюць перыяды, калі хочацца адкласці ўсе працоўныя інструменты далей?

Вядома, і такі перыяд неабходна ўлоўліваць, адпусціць сябе і абвясціць выходныя. Эмацыйная, ды і фізічная стомленасць вельмі адчуваецца пасля кірмашу – гэта час, калі не хочацца нават думаць пра працу, хоць праца і любімая. У такія перыяды я люблю займацца ўборкай: яна ачышчае не толькі прастору, але і абнуляе ўнутраны стан.

-А як ты адпачываеш?

Для мяне самы лепшы адпачынак – гэта пераключэнне дзейнасці. Мне вельмі падабаецца, што я магу распараджацца сваім часам і пераключацца паміж заняткамі. Асобны від адпачынку – прагулкі па бліжэйшым полі. Падарожжы прыносяць перазагрузку, доўгія купанні ў ванне зараджаюць энергіяй.

Пра планы і лёс

-Што плануеш далей, да чаго імкнешся?

Я вось нядаўна думала пра гэта. Дакладней разважала, што трэба было б прыдумаць сабе мэты і мары, а то як без іх жыць :). А я цяпер, падобна на тое, жыву без іх. Раблю, што мне падабаецца без доўгатэрміновых планаў. Ёсць невялікія задачы на ??дзень, тыдзень – люблю іх запісваць у нататнік і выкрэсліваць па завяршэнні. І мне падабаецца вось так жыць і працаваць – проста рабіць, што я магу прама цяпер.

-Наогул, як ставішся да прымаўкі «Хочаш рассмяшыць бога, раскажы яму пра свае планы»?

Лічу, што планы трэба будаваць з разуменнем і прыняццем гнуткасці гэтых планаў. Каб не пакутаваць і не шкадаваць, калі нешта не здолееш выканаць у вызначаны тэрмін. Наогул я схільная прытрымлівацца дэвізу «Што ні робіцца, усё да лепшага». Нам трэба стаць спакайней і ў нейкай ступені даверыцца сусвету, лёсу або богу, як заўгодна, з думкай, што нам падрыхтавана лёсам лепшае для нас. Часам менавіта наша мітуслівасць і стварае немагчымую атмасферу для развіцця.

Нам трэба стаць спакайней і ў нейкай ступені даверыцца сусвету, лёсу або богу, як заўгодна, з думкай, што нам падрыхтавана лёсам лепшае для нас.

(с) ALOVAK